 |
| 藏人青年作家雪将。 |
冲突与和解
——请刘军宁先生赐教
刘军宁先生：
 |
| 中国自由主义学者刘军宁。 |
在首次拜读这篇文章时，我立刻想到是马戎先生的文章。作为您的忠实读者，我看出您和马戎先生的立场并非一致。因此，在没有获得您同意的情况下，把您和王力雄先生的文章译成了藏文，为此深表歉意！当然，翻译你们二位的文章并无它意，只是希望让更多的人看到两种不同观点而已。
下面，按您的意思，提出几点个人的拙见。
我认为，民族区域自治制度并非中国民族冲突之根源。即便如您所说，中国的民族划分制度和民族区域自治制度是斯大林极权主义的遗产，但它仍不能成为中国民族间产生冲突的根源。是的，中国的民族矛盾日渐趋于尖锐化和激烈化，唯一的解决之道是实行联邦制。如果当下实行的民族区域自治制度逐渐转化为联邦自治的第一步，那么这对化解民族矛盾和走向族群和谐意义重大。
目前，在中国诸多问题中，藏区和新疆的民族问题十分突出，但这并非由民族区域自治制度导致，而是历史记忆使然。且，忘记民族历史记忆并非易事。因此，取消“民族”称号非但不能解决实际问题，反而会加速激发该族人对本民族走向消亡的痛苦感、恐惧感。正如您所了解的那样，各级政府正在推行汉人移民到民族地区的政策。少数民族的语言文字、宗教信仰、文化传统正日益受到有形无形的各种限制。一旦取消民族自治制度，即从身份证到个人档案中不留任何有关民族的痕迹，这个民族所赖以生存的语言文字以及理应保守的传统文化定将面临消亡。那样一来，少数民族的民众（包括知识分子）心里将会怎么想，然后又会怎么做，请慎思！
说白了，现今的民族区域自治制度只不过是一张空头支票。实际能拥有多少自治的权力，看一下当地政府领导层的构成便一目了然。按理说，民族区域自治地方具有相对独立的一面，即自治民族拥有某些不取决于中央的权力，包括维护少数民族的语言文字、保持其宗教信仰、延续其传统文化的权力。然而事实上，少数民族的传统文化正日趋消亡。如果汉人知识分子一味地无视各民族面临的这些实际问题，而简单地将民族问题归因于民族区域自治制度，那么正如王力雄先生所说，“最后一道屏障”也会被推倒。
您是一名自由主义者。我们少数民族地区为何不能拥有维护、发展本民族语言文字，继承、延续本民族传统的权力？一位维吾尔人因为出售了一些有着他们宗教教义的书籍而被捕；在藏区，我们连摆放自己宗教领袖达赖喇嘛尊者画像的权利都没有。我们为什么不能拥有基本的人权?
以前，我拜读过您有关结社自由的文章，并将其译成了藏文。托克维尔认为结社自由是美国民主的桂冠。您也说，结社自由是自由民主的主要组成部分。可在我们的这片土地上，为传承自己独一无二的母语而组织一些小社团都被统统视为犯法！
我能理解您所说，也希望在这个国家实行以人人平等为基础的联邦自治制度。但为此必须要取消民族区域自治制度吗？王力雄先生说得对，藏人和维吾尔人的世界观与价值观跟汉人大不相同！我们为什么必须要跟汉人一模一样？政治民主、经济自由、文化多元，难道不是我们共同的追求吗？如果坚持取消民族划分，那么少数民族因为抵挡不住汉化而走向衰落。但衰落的过程将会一个充满痛苦、充满冲突的漫长过程。且很难预料，结果一定是各族群和谐融合，更有可能是族群真正分离！
一些藏人在为争取民族独立、更多藏人在为争取民族自治而奋斗不止。近年来有数百名藏人为此献出了自己宝贵的生命。短时期内谁也不会忘记这些震惊世界的事件。就算取消了民族区域自治制度，对“少数民族意识”的淡化仍然于事无补。因为民族问题从来就不是由民族身份划分与民族自治制度造成的。从上世纪八十年代开始，尊者达赖喇嘛极力提倡“中间道路“。我坚信，这是互利双赢的唯一道路！
我知道，您提倡建立汉人和少数民族平等（人人平等）的社会制度。但藏人中许多有识之士认为，您的看法跟马戎的看法非常接近。为了我们免于落入王力雄先生所担心的那种境地，我写了这些文字。
由于本人汉文表达水平极其有限，错误之处在所难免，请多多包涵。
祝愿您吉祥如意！
雪将
2014.06.07
འགལ་བ་དང་འདུམ་པ།
____ལིའུ་ཅུན་ཉིང་ལགས་ལ་བསམ་ཚུལ་ཙམ་བཏོན་པ།
ཞོགས་ལྗང་།
“ཁུན་མིང་དོན་རྐྱེན་ལས་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་གི་སྲིད་ཇུས་ལ་ཕྱིར་རྟོག་བྱེད་པ”ཞེས་པ་དེ་ནི་བརྩམས་ཆོས་ལེགས་པོ་ཞིག་ཡིན་པར་ང་རང་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་ཡོད། དེ་བཞིན་དུ། ཁྱེད་ཀྱིས་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་སྐོར་ལ་བཏོན་པའི་ལྟ་ཚུལ་དེ་ཡང་མཱ་རུང་ལགས་དང་ཡེ་ནས་འདྲ་ཡི་མེད་པ་གསལ་བོར་མཐོང་། ཡིན་ནའང་། ད་ལྟ་བོད་ནང་གི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་འདྲ་ཞིག་གསུང་འོང་བར་ཧ་ལས་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་རུང་། རིག་པ་རྣལ་དུ་ཕབ་སྟེ་བསམ་བློ་རེ་བཏང་ན་དེ་ཡང་བསམ་ཡུལ་ལས་ཡོངས་སུ་འདས་པ་ཞིག་མ་རེད་སྙམ།
ང་རང་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་དེ་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སྔོན་ཆད་མཱ་རུང་ལགས་ཀྱིས་བྲིས་པ་དེ་དྲན་བྱུང་མོད། ད་ལྟའི་བར་དུ་ཁྱེད་ཀྱི་ཀློག་པ་པོ་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས། ཁྱེད་དང་མཱ་རུང་གཉིས་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་འདྲ་བོ་མིན་པར་ངས་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་རྩོམ་ཡོངས་བསྡུར་ཏེ་བཀླགས་པས་ཀྱང་ཧ་གོ་ཡོང་། དེ་བས། ངས་ཁྱེད་དང་ཝང་ལི་ཞུང་ལགས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་གཉིས་བསྒྱུར་ཏེ་བཀོད་པ་ཡིན་ལ། དགོངས་སྐོར་མ་ཞུས་པར་དགོངས་དག་ཡང་ཡང་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ངས་ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་གཉིས་སྔ་གཞུག་ཏུ་བསྒྱུར་ཏེ་བཀོད་པར་བསམ་ཚུལ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་པ་སྟེ། ལྟ་བ་མི་འདྲ་བའི་རྩོམ་ཡིག་དེ་གཉིས་བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་མཐོང་ན་བསམ་པ་ཙམ་ཡིན། ཁོ་རང་ཚོས་ཁྱེད་གཉིས་ཀྱི་ལེགས་རྩོམ་གཉིས་ལ་མཇལ་རྗེས། སོ་སོར་བསམ་ཚུལ་མ་འདྲ་བ་ཞིག་སྐྱེས་ཡོད་ངེས་རེད་སྙམ་ཡོད།
གཤམ་དུ་ཁྱེད་རང་གིས་བཏོན་པའི་རེ་འདོད་བཞིན་ངས་རང་གི་བསམ་ཚུལ་སྐོར་ཞིག་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་བར་དུ་འགོར་འགྱངས་སོང་བར་ཡང་དགོངས་དྭངས་ཞུ་ཡི་ཡིན། སྤྱིར་ང་རང་ལྟར་ན་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་དེ་ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་བར་གྱི་འགལ་བའི་འབྱུང་རྐྱེན་གཙོ་བོར་མཐོང་གི་མེད། ཁྱེད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན། དེ་ཉིད་སི་ཏ་ལིན་གྱི་དབང་མཐའ་སྒེར་གཅོད་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཤུལ་རྫས་ཤིག་ཡིན་ཏུ་ཆུགས་ཀྱང་། དེ་ཉིད་ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་འགལ་བའི་བྱུར་གྱི་སྣ་འདྲེན་ཡིན་ཤག་བྱས་པ་ནི་གནས་ལུགས་ཡོད་པར་མ་མཐོང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ནི་མངའ་སྡེ་རང་སྐྱོང་གི་འགོ་འཛུགས་སར་གྱུར་ན་ཡག་པོ་རེད་སྙམ་གྱི་ཡོད། ཀྲུང་གོ་ནང་ཁུལ་གྱི་འགལ་བ་ལོ་རེ་བཞིན་ཛ་དྲག་ཏུ་འགྲོ་ཡི་ཡོད་པ་མངོན་གསལ་ལྟར། དེ་ལས་ཐར་ལམ་ཉག་གཅིག་ནི་མངའ་སྡེ་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ཡིན་པར་ངས་ཀྱང་འདོད། དེས་ན། ད་ལྟ་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་པའི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་དེ་མངའ་སྡེ་རང་སྐྱོང་གི་འགོ་འཛུགས་ས་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ན་ཤིན་ཏུ་ལེགས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་པས་མི་རིགས་ནང་ཁུལ་གྱི་འགལ་བ་ཞི་འཇགས་སུ་འགྲོ་བར་ཕན་རླབས་ཆེན་པོ་འབྱུང་མི་ཡོང་ངམ་སྙམ།
ཉེ་སྔོན། མི་རིགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལས་བོད་དང་ཡུ་གུར་གྱི་གནད་དོན་ནི་ཚབས་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ངན་འབྲས་ཤིག་ཡེ་ནས་མ་ཡིན་པར། དེ་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲན་པ་སོགས་ཀྱིས་བསླངས་པའི་གནད་དོན་ཞིག་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དྲན་པ་དེ་ཉིད་བརྗེད་འཇུག་པ་ནི་ལས་སླ་པོ་ཞིག་མ་ཡིན་ན། ཁྱེད་ཀྱིས“མི་རིགས”ཞེས་པའི་བཏགས་མིང་ཙམ་མེད་པར་བྱས་པས་ཕན་པ་ཅུང་ཙམ་འབྱུང་བ་ཕར་ཟད། ལྡོག་སྟེ། མི་རིགས་རྨེག་མེད་འགྲོ་སྙམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པས་མི་སེམས་ལ་འཇིགས་སྣང་མི་བསྐྱེད་པའི་ངེས་པ་མེད། ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར། ད་ལྟ་གཞུང་གིས་ཅི་ཐུབ་གང་ནུས་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱིན་པ་ནི་མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་ཆར་རྒྱ་མི་འབོར་ཆེན་གནས་སྤོ་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་གནས་དང་སྐད་ཡིག ཆོས་ལུགས་སོགས་ལ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཀྱིན་པ་དེ་རེད། ནམ་ཞིག མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་མེད་པར་བཏང་སྟེ། ཐོབ་ཐང་ལག་འཁྱེར་དང་མི་སྒེར་ཡིག་ཚགས་སོགས་ནས་མི་རིགས་ཞེས་པའི་ཁྲབ་ཙམ་པོ་བ་དེ་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཚེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས། ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་ལྡན་པའི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚང་མ་མགྱོགས་སུ་གཞན་འགྱུར་དང་འདྲེས་འགྱུར་སོང་ནས་རྩ་མེད་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དཔགས་པས་ཤེས་ཐུབ། སྐབས་དེར། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་པ་འདུས་པའི་མི་དམངས་ཡོངས་ཀྱི་སེམས་སུ་སྨྲ་མི་ཤེས་པའི་རྨ་ཟབ་མོ་ཞིག་འབྱིན་རྒྱུ་ཡིན་པའང་སྨོས་མ་དགོས་པ་ཆགས་ཡོད།
ད་ལྟའི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ཞེས་པ་འདིའང་ཤོག་བུ་དཀར་པོའི་ངོས་ཀྱི་ཡི་གེ་ནག་པོ་ཙམ་རེད། དོན་དངོས་སུ་དེ་ལ་རང་སྐྱོང་གི་དབང་ཆ་ཅི་ཙམ་ཡོད་པའི་ཚུལ་ནི། ས་ཆ་དེ་དག་གི་གཞུང་གི་འགན་འཛིན་མི་སྣའི་ཁ་གྲངས་ཙམ་ལས་ཀྱང་གསལ་ཐིང་ཐིང་མ་ཡིན་ནམ། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ཞེས་པ་ནི་ལྟོས་བཅས་སུ་ཁེར་ཚུགས་ཀྱི་རིགས་ཤིག་རེད། དེས་མི་རིགས་གང་དེར་ཀྲུང་དབྱང་ལ་མི་ལྟོས་པའི་དམིགས་བསལ་དབང་ཆ་ཞིག་ཡོད་པ་མཚོན་ཞིང་། ལམ་དེ་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས། ཆོས་ལུགས་སོགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོབ་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་མང་པོ་ཞིག་གིས་སེམས་ཁྲལ་བྱེད་ཀྱིན་པ་ནི་མི་རིགས་རང་གི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གནས། ཆོས་ལུགས་སོགས་ལ་ཆག་འཇིག་ཡོང་གིན་པ་དེ་རེད། གལ་ཏེ། ཀྲུང་དབྱང་གིས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ས་ཆར་རང་སྐྱོང་གཙང་མའི་སྲིད་ཇུས་ཤིག་ལག་བསྟར་ཐུབ་པ་བྱུང་ཚེ། གནད་དོན་འདི་རིགས་ཐག་ཆོད་པར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ཀྱི་རེད་སྙམ། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་འགལ་བའི་བྱུར་གྱི་སྣ་འདྲེན་ཡོད་ཚད་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལ་བརྩིས་ཚེ། ཝང་ལི་ཞུང་ལགས་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཞིན། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི“ཆེས་མཐའ་མཇུག་གི་སྲུང་ཁྲབ་དེའང་ཡོངས་སུ་བརླགས་པ”མ་ཡིན་ནམ།
ཁྱེད་ནི་རང་དབང་རིང་ལུགས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། མི་རིགས་ཀྱི་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཐོབ་ཐང་ནི་ག་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཚུལ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་ངེས་རེད། ཀྲུང་གོས་བོད་རིགས་དང་ཡུ་གུར་རིགས་སོགས་ལ་ཐོབ་ཐང་དེ་ཉིད་རྩ་བ་ནས་མི་སྟེར་བའི་གནད་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ནམ། ཁྱེད་རང་གིས་འདི་ཉིད་གནད་དོན་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་མི་གླེང་བ་ག་ལ་སྲིད། ཡང་གཅིག་བཤད་ན། ང་ཚོར་རང་གི་སྐད་ཡིག་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ཐོབ་ཐང་ཡང་མི་སྟེར་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན་ནམ། ཡུ་གུར་པ་ཞིག་གིས་ཁོ་ཚོའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དཔེ་ཆ་མང་པོ་བཙོངས་པས་ཉེས་ཆད་བཅད་པ་དང་། བོད་ཡུལ་དུ་ང་ཚོའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཆེན་མོ་གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་བཤམས་མི་ཆོག་པ་དེ་ང་ཚོར་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་གི་དམིགས་བསལ་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པས་ཡིན་ནམ། ང་ཚོར་མ་མཐའི་ཐོབ་ཐང་འདི་དག་ཀྱང་མེད་པ་ཅི་ཡིས་ལན་ནམ།
སྔོན་མར། ངས་ཁྱེད་ཉིད་ཀྱིས་བྲིས་པའི་ཤོག་སྒྲིལ་རང་དབང་སྐོར་གྱི་རྩོམ་དེ་བཀླགས་པ་ཡིན། དེས་ང་ལ་བློ་བསྐྱེད་མང་པོ་བྱུང་ལ། ངས་དེ་ཉིད་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཚར་ཡོད། ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། ཤོག་སྒྲིལ་རང་དབང་ནི་རང་དབང་དམངས་གཙོའི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད་ལ། ཐྲོ་ཁི་ཝོལ་ལགས་ཀྱིས་ཤོག་སྒྲིལ་རང་དབང་དེ་ཨ་རིའི་དམངས་གཙོའི་དགེ་མཚན་དཔེ་མེད་ཅིག་ཏུ་བགྲངས་འདུག དེས་ན་ལོ་ངོ་འདི་དག་ལ་ང་ཚོའི་ས་ཆར་ཤོག་སྒྲིལ་རང་དབང་ཡེ་ནས་མེད་པ་དེ་ང་ཚོར་རང་དབང་དང་དམངས་གཙོ་མ་འཚམ་པས་རེད་དམ། ཡང་ན་ང་ཚོར་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ཞེས་པའི་དམིགས་བསལ་སྲིད་ཇུས་ཤིག་ཡོད་པས་རེད་དམ། བདེན་ཏེ། ང་ཚོའི་དམངས་བྱིངས་ཀྱི་ངོས་ནས་བཤད་ན། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ལེགས་བྱང་ཤིན་ཏུ་དམའ། ཡིན་ནའང་། འདི་ཉིད་དམངས་གཙོའི་བཀག་རྒྱ་རུ་བགྲང་རུང་ངམ། ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། རང་དབང་ལྡན་པའི་དམངས་གཙོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་ད་གཟོད་མིའི་ལེགས་བྱང་ཇེ་མཐོར་གཏོང་ཐུབ་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་ང་ཚོའི་ས་ཆ་རུ་ཐ་ན་རང་གི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ཤོག་ཁ་བཙུགས་པ་ཙམ་གྱིས་ཁྲིམས་འགལ་དུ་བསྙད་ནས་ཉེས་ཆད་གཅོད་པ་དེ་ག་རེ་ཡིན་ནམ།
ཁྱེད་ཀྱིས་གསུངས་པ་དེར་ངས་ཧ་གོ་ཡི་ཡོད། ངས་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་རེ་རེ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པ་གཞིར་བཞག་གིས་འཐུས་སྒོ་ཚང་བའི་མངའ་སྡེ་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཚུགས་ན་བསམ་གྱི་ཡོད། ངས་ཀྱང་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་གྱི་དོན་རྐྱེན་གཏན་ནས་མཐོང་མི་འདོད། འདི་ནི་ང་དང་འདྲ་བའི་བོད་མི་བྱིངས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཡིན་ལ། ཡུ་གུར་པ་ཡོངས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་ཡང་ཡིན་པར་ང་ལ་ཡིད་ཆེས་ཡོད། ཡིན་ནའང་། དེ་ལྟའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་འཛུགས་པར་ཅིས་ཀྱང་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་གི་ལམ་ལུགས་མེད་པར་བཟོ་དགོས་པ་རེད་དམ། ང་ཚོ་ཚང་མ་རྒྱ་མི་དང་གཅིག་པ་གཅིག་རྐྱང་བཟོ་དགོས་པ་རེད་དམ། ངས་བསམས་ན་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་ལེགས་པ་ཞིག་རེད། དེའི་སྐོར་ལ་ཝང་ལི་ཞུང་ལགས་ཀྱིས་བཏོན་པ་དེར་ང་རང་ཡིད་འཐད་ཡོད། བོད་རིགས་དང་ཡུ་གུར་རིགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་དང་རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་ཚང་མ་རྒྱ་རིགས་དང་ཡེ་ནས་མི་འདྲ། མི་རིགས་ཁྱད་འབྱེད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་མེད་པར་བཏང་ནས་ཚང་མ་གཅིག་པ་བཟོས་པའི་དབང་དུ་བཏང་ན། གཅིག་ཏུ་ན་གོང་ནས་བཤད་པ་བཞིན་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་དག་གཞན་འགྱུར་དང་འདྲེས་འགྱུར་གྱིས་རྨེག་མེད་ཀྱི་ལམ་དུ་ཕྱོགས་སྲིད་ལ། གཅིག་ཏུ་ན། སོ་སོའི་རིན་ཐང་ལྟ་ཚུལ་སོགས་རིག་གནས་ཀྱི་འགལ་བའི་ཕུང་བོ་གཏོས་ཆེན་པོ་ཞིག་འབྱུང་སྲིད། འདི་ནི་སོ་སོའི་འཚོ་བ་རོལ་སྟངས་དང་འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ཀྱིས་སྔོན་ཚུད་ནས་ཐག་བཅད་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་སྙམ།
བོད་རིགས་མང་དག་ཅིག་གིས་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་འགའི་རིང་དུ་རང་བཙན་དང་རང་སྐྱོང་རྩོད་ལེན་བྱས་དང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད།
ཀྲུང་གོ་ནང་ཁུལ་གྱི་འགལ་བ་ཚབས་ཆེ་ཤོས་གཅིག་ནི་འདི་རིགས་རེད། འདི་ཡི་ཆེད་དུ་བོད་མི་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷག་གིས་རང་སྲོག་བློས་གཏོང་མཛད་ཡོད་པ་རེད། འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཧ་སང་བར་བྱེད་པའི་གནས་ཚུལ་འདི་ནི་དུས་ཡུན་ཐུང་ཐུང་ནང་གཏིང་བརྗེད་དུ་འགྲོ་བ་ཞིག་ག་ལ་སྲིད། གལ་ཏེ། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་མེད་པར་བཟོས་ཏེ་མངའ་སྡེའི་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱས་ཀྱང་། བོད་མི་དག་གིས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཤ་འཁོན་འདི་ཉིད་བརྗེད་སྲིད་དམ། རྒྱུ་མཚན། ཁོ་ཚོས་འདོད་ཀྱིན་པ་ནི་མི་རིགས་ཁྱད་འབྱེད་ཀྱིས་མི་རིགས་འགལ་བ་ཇེ་དྲག་ཏུ་གཏོང་འདོད་པ་དེ་མིན་པར། བོད་རིགས་རང་གི་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་ཤིག་འཛུགས་འདོད་པ་ཙམ་རེད། དེ་བཞིན་དུ། ཡུ་གུར་པས་ཀྱང་བརྗེད་མི་སྲིད་ལ། ཁོ་ཚོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་འདོད་ཀྱི་སྲིད་པ་རེད། དེ་བས། མི་རིགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་མེད་པར་གཏོང་བའི་ཐབས་ལམ་འདི་ནི་ཡག་པོ་ཞིག་གཏན་ནས་མ་རེད། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ། ད་ལྟའི་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་རྨང་གཞིར་བྱས་པའི་རང་དབང་དང་འདྲ་མཉམ་ལྡན་པའི་མངའ་སྡེའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་འཛུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཚེ། འགལ་བ་མང་པོ་ཞིག་རང་ཞིར་འགྲོ་ཐུབ་པར་སྙམ། ཡང་གཅིག་བཤད་ན། དུས་རབས་སྔོན་མའི་ལོ་རབས་བརྒྱད་ཅུ་པ་ནས་བཟུང་། གོང་ས་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཀྱང་མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་གླེང་བ་རེད། དེ་བས། འདི་ནི་རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་མ་ཡིན་པར་རང་གཞན་གཉིས་ཕན་ཡོང་བའི་ཆིག་ཐུབ་སྨན་མཆོག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་ཁོ་བོས་ཀྱང་འདོད།
ཉིད་ཀྱིས་རྒྱ་རིགས་དང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་ཤིག་འཛུགས་པར་གྲོས་གཞི་བཏོན་པ་ང་ཡིས་ཤེས། ཡིན་ནའང་། ཉེན་ཁ་རིགས་ཤིག་ཡོད་པ་ནི། ད་ལྟ་བོད་ནང་གི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཁྱེད་ཀྱི་ལྟ་ཚུལ་དེ་ཉིད་མཱ་རུང་དང་ཐག་ཉེ་བར་བསམ་གྱིན་འདུག་ལ། དེ་ལྟར་བྱས་ཚེ། ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་འགལ་བ་ཛ་དྲག་ཏུ་གྱུར་ནས།
རྒྱ་མིའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་གཞུང་གཉིས་ཁྱད་མེད་དུ་མི་བལྟ་བའི་ངེས་པ་ག་ལ་ཡོད།དེ་བས། ངས་བསམས་ན་ཝང་ལི་ཞུང་ལགས་ཀྱི་སེམས་ཁྲལ་དེ་ལ་ང་ཚོས་བསམ་གཞིགས་མི་གཏོང་ཐུ་མེད་རེད་སྙམ།
ནམ་ཞིག་རང་དབང་དང་འདྲ་མཉམ་རྨང་གཞིར་བྱས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ལམ་ལུགས་ཤིག་ལེགས་པར་ཚུགས་འོང་བར་ང་ཚོ་ཐུན་མོང་གིས་འབད་འབུངས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཀྱང་། ལྟ་ཚུལ་གྱི་བར་ཁྱད་ཙམ་གྱི་དབང་གིས་ངེད་ཅག་སོ་སོར་གྱེས་ན་ཤིན་ཏུ་ཕངས་སོ་སྙམ་ནས་འདི་ཉིད་བྲིས་པ་ཡིན། ཡིན་ནའང་། འདི་རུ་ང་རང་གིས་བཤད་འདོད་པ་མང་པོ་ཞིག་མ་ཤོད་པ་འདྲ་ལ། ཡང་ན་ཇི་ལྟར་བཤད་དགོས་པ་མི་ཤེས་པ་ལྟ་བུའི་ཚོར་བ་ཞིག་ལྷགས་མོད། ལྷག་བསམ་དཀར་པོས་བྲིས་པས་རེ་ཞིག་འདི་ཙམ་གྱིས་འཐུས་པར་བྱས་པ་ཡིན།
2014.06.07ཉིན་གྱི་དགོང་མོར།
延伸阅读：
刘军宁：从昆明事件反思民族区域自治政http://ift.tt/1m0aXNI
王力雄：民族自治，大象与老鼠http://ift.tt/1nigP7r
from 看不见的西藏～唯色 http://ift.tt/1nUAkgY